Τρίτη 15 Δεκεμβρίου 2009

Ναοδομία και εκκλησία....















Η εκκλησία Papmulha στη Βραζιλία απο τον Oscar Niemeyer,1956,ήταν η αρχή της καριέρας του και η ανάθεση απο τον τότε πρόεδρο της Βραζιλίας να σχεδιάσει την καινούργια πρωτεύουσα της χώρας την Βραζίλια.Σήμερα ο Oscar 102 χρονών ακόμα σχεδιάζει και ακόμα εμπνέει αρχιτέκτονες ανά τον κόσμο.















Εκκλησία Απ.Βαρνάβα,Λευκωσία 1970 απο τον Νεοπτόλεμο
Μιχαηλίδη ο οποίος σίγουρα έχει εμπνευστεί απο την προηγούμενη εκκλησία του Oscar.Tο παράδοξο είναι ότι,ο μακαρίτης κατάφερε να πείσει τον τότε Αρχιεπίσκοπο και πρόεδρο Μακάριο να "ξεφύγουν" απο τον μιμητισμό του βυζαντινού ρυθμού.Ομως έκτοτε κανένα λαμπρό θρησκευτικό οικοδόμημα που να σχεδιάζεται στα ευφάνταστα μυαλά των κύπριων αρχιτεκτόνων,δεν είδαμε.Ο λόγος είναι απλός:η ναοδομία εμπίπτει στα σκληροπηρυνικά μυαλά των παπάδων ωσάν να περιμένουν ακόμα την επάνοδο του βυζαντίου.Ισως να περιμένουν και την λύτρωση τους δοξάζοντας τον Θεό μέσα σε εκκλησίες kitch (ίδε Κύκκος κα).
Η αρχιτεκτονική των εκκλησιών μας σήμερα είναι καλή μόνο για εμπαιγμό.Ακόμα και όσες έχουν καταφέρει να υποστούν face lift απο την ίδια την εκκλησία είναι τόσο κακές που το παραδοσιακό στοιχείο σχεδόν να εξαληφθεί,εκτός και αν πρόλαβε το Τμήμα Αρχαιοτήτων.Ο ΠΟΑΚ χωρίς καμμιά εξουσία παρατηρεί χαζά τα όσα συμβαίνουν χωρίς να μπορεί να δράσει.

10 σχόλια:

elena είπε...

Καταπληκτικό παράδειγμα η Εκκλησία "Church of Light" του Tadao Ando.

koutso είπε...

@elena,
Ναι αλήθεια,όμως εδώ θέλω να δείξω άλλα πράματα.Η ναοδομία και τα παραδείγματα που έχουμε καλής και ευφάνταστης εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής ανήκουν σε άλλους λαούς ,όχι σε μας δυστυχώς.

The Passenger είπε...

Παρά να εν ούλλες οι εκκλησίες όπως τις συγκεκριμένες στις φωτογραφίες καλύττερα να εν κιτσο-βυζαντινές.

Lesser of two evils κατ'εμένα.

Φυσικά έτσι εποχή εν έπρεπε καν να κτίζονται εκκλησίες αλλά τελος πάντων, ως συνήθως η κυπριακή κοινωνία εν κάτι αιώνες πίσω που την Δυτική Ευρώπη.

Η μοντέρνα αρχιτεκτονική εν έσιει το δικαίωμα να αυτο-ανακυρήσσεται ως καλαίσθητη μόνο τζιαι μόνο επειδή εν διαφορετική απο το τι προυπήρξε

κουτσοφτου είπε...

H βυζαντινη αρχιτεκτονικη ειναι ωραιοτατη.13 βυζαντινες εκκλησιες που ανηκουν στην ουνεσκο ειναι παραδειγματα προς μιμηση.ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΝΕΝΑΣ πια ουτε και να τα αντιγραψει.

koutso είπε...

@Passenger,
Oι φωτογραφίες δεν είναι δείγμα του τι νομίζω ότι θα μπορούσε να οδηγηθεί η ναοδομία στην Κύπρο αλλά παραδείγματα αρχιτεκτονικής έκφρασης που θα μπορούσαν να έχουν εξελικτική πρόοδο.
Αν προτιμάς τις νεο-κιτσαριο-βυζαντινές δικαίωμα σου,εγώ δεν είμαι εδώ για να κάμνω κήρυγμα περι αρχιτεκτονικής.
Η μοντέρνα αρχιτεκτονική δεν αυτο-ανακυρήσσεται καλαίσθητη όμως τουλάχιστον εκφράζει την εποχή της.Η αναδρομή σε μιμητικές τάσεις του "ένδοξου" παρελθόντος μας δεν αποφέρει τίποτε στη εξελικτική πορεία της Τέχνης και κατα συνέπεια στην ίδια την αρχιτεκτονική.Σίγουρα όμως είμαστε πολύ πίσω απο την Δυτική Ευρώπη διότι απλά δεν ξεχώρησε το κράτος απο την εκκλησία.
ΜΕΓΙΣΤΟΝ ΘΕΜΑ ΟΧΙ ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ ΜΠΛΟΚ.

koutso είπε...

@κουτσοφτού,
Η βυζαντινή αρχιτεκτονική είναι θαυμάσια όπως και οποιαδήποτε αρχιτεκτονική που εκφράζει την εποχή της.Οι μικρές εκκλησίες και όσες απο τις πιό μεγάλες δεν έχουν απωλέσει τον αυθεντικό τους χαρακτήρα απο τις αδέξιες επεμβάσεις της εκκλησίας είναι όντως κοσμήματα.
Το θέμα της ανάρτησης είναι ο μιμητισμός για χάριν της επαναφοράς μιάς τεχνοτροπίας και ενός τρόπου σκέψης απο πλευράς της εκκλησίας που δεν επιτρέπει στον αρχιτέκτονα να δημιουργήσει νέες μορφές αλλά αρκείται στο να παραγγέλει αντιγραφές που καταλήγουν να είναι τόσο άσχημες γιατί απλά δεν έχουν μέτρο ούτε ρυθμό .Οι νεο βυζαντολόγοι αρχιτέκτονες έχουν πλήρως ξεχάσει την έννοια του αριθμού στην αρχιτεκτονική και απλά ικανοποιούν το πρόγραμμα του εργοδότη τους.

elli είπε...

Μα, Κώστα, θα διαφωνήσω μαζί σου ότι η σύγχρονη ναοδομία στην Κύπρο δεν εκφράζει την εποχή της… Την εκφράζει και την παραεκφράζει κι αυτό ακριβώς είναι το τραγικό της υπόθεσης. Αυτό το καρακιτσαριό βρίσκεται σε απόλυτη συμφωνία με τα μυαλά που κουβαλούμε. Τι περίμενες δηλαδή, ότι ο νεοκυπραίος που βάλλει τα καλά του και πάει εκκλησιάν μια φορά το χρόνο τη νύχτα του καλού λοου τζαι κρατα ένα τζαιρί όπως τον χάννο, χωρίς να καταλάβει γιατί εν τζαμέ ή τι εν τούτα που ακούει, ήταν να είχεν άλλη άποψη? Ή μήπως οι συμμπέθθεροι που θέλουν να φκάλουν φωτογραφία με φόντο κάτι που να μοιάζει σαν “εκκλησία”, με τον ίδιο τρόπο που τα σκαλιστά έπιπλα που την Συρίαν που έχουν μες την σάλα τους μοιάζουν με αντίκες Louis XV…

Σκέφτομαι ότι αν η εκκλησία ήταν πραγματικά για εμάς χώρος συμμετοχικής λατρείας, συνεύρεσης, περισυλλογής, προσευχής, κάθαρσης, διαλογισμού, κατήχησης, πνευματικής καλλιέργειας (και ότι άλλο θα ήταν καλό να ήταν…) ίσως και να είχαμε διαφορετικές προσδοκίες όσον αφορά και τα κτήρια που ονομάζουμε “ναούς”. Σε μια εποχή που δεν ξέρουμε γενικότερα τι και σε τι να πιστέψουμε, δεν μου φαίνεται και πολύ παράξενο που για ότι δεν έχουμε διαμορφώσει πραγματική άποψη στρεφόμαστε στον στείρο μιμητισμό, ή στον ενστερνισμό απόψεων άλλων (ανθρώπων, εποχών κλπ).

Όσον για τους παπάες… don’t even get me started!

koutso είπε...

@Elli,
Απο μιά άποψη έτσι είναι τα πράματα όπως τα περιγράφεις,αναλόγως με τα μυαλά που κουβαλούμε τέτοια ναοδομία μπορούμε να έχουμε.Αυτό που θέλω να πώ είναι ότι όταν εκτίζοντο βυζαντινές εκκλησίες,τότε,ήταν μοντέρνες,δηλ ακολουθούσαν τις αντιλήψεις εκείνης της συγκεκριμμένης περιόδου.Τώρα ποιός ο λόγος να αντιγράφουμε μια περίοδο που δεν εκφράζει την σημερινή εποχή?Αν η εκκλησίας μας δεν ήταν τόσο προσκολλημένη στη περίοδο του βυζαντίου τότε ίσως να είχαμε καλύτερα παραδείγματα ναοδομικής αρχιτεκτονικής.

elli είπε...

Έτσι όπως τα λές είναι.

Νομίζω ο φόβος (που είναι ως γνωστόν κακός σύμβουλος) της εκκλησίας για ότοδήποτε καινούριο τους έχει εγλωβίσει σ' αυτό το τρυπάκι.

koutso είπε...

Δείτε....αυτό:
http://www.facebook.com/album.php?aid=2032652&id=1574077631&ref=mf